Vlaggetjes planten

Door Anita Brus

Campagne gezien van Defensie? Je bent een sloper, je bent een vechter, je bent een vijand, je bent een macho, je bent militair. Werken bij Defensie, je moet het maar kunnen!

Sinds wanneer gelden slopen, vijandelijkheden en machismo als positieve eigenschappen, vraag ik mij af. Zelfs als het om Defensie gaat. En al zou dat zo zijn, wat maakt de Nederlandse soldaat hiervan waar als het er op aankomt? Ik moet er bijna om lachen, terugdenkend aan de heldenrol op sokken die Nederlandse soldaten speelden toen zij eenmaal tegenover echte Servische macho’s stonden in het voormalige Joegoslavische Srebrenica.

Bange man

Ik las ‘La Hija del Este’ (‘Dochter van het Oosten’) van Clara Usón, een Spaanse schrijfster die tot in detail beschrijft hoe Karremans tegenover de Servische generaal Mladić staat:

‘De Nederlandse kolonel is een lange, dunne man, maar in deze situatie lijkt hij ineengekrompen alsof hij zich kleiner wil maken om met een beetje geluk te verdwijnen. Hij staat met zijn magere gezicht en een grijze gedwee omlaag hangende snor tegenover de verwaande Servische militair; een bange man van wie de ogen doen denken aan de ogen van een hond die op het punt staat gestraft te worden […] Karremans zal spijt hebben gehad dat hij ooit voor een militaire carrière koos; hij heeft het uiterlijk van een brave en een beetje slappe schoolmeester die door zijn leerlingen voor de gek wordt gehouden.’

Liever stoer zijn

Zo maakte Karremans onze reputatie in het buitenland als ‘brave schoolmeesters’ helemaal waar, maar wij willen natuurlijk liever stoer zijn. Liever een sloper, een vechter, een macho en daar is alle reden toe want er woedt een oorlog.

De oorlog gaat tussen de VVD en de PvdA over Defensie. In de NRC van afgelopen donderdag lees ik dat er gestreden wordt om het gebied dat wij moeten bestrijken bij onze missies. Nooit geweten dat Afrika daarbij gold als ‘links’ en Afghanistan als ‘rechts’. Dat beweert althans PvdA-Kamerlid Désirée Bonis die vindt dat wij bijvoorbeeld in Mali meer kunnen doen.

Moslims afgevoerd

Wat dan, vraag ik mij af. Misschien moeten wij überhaupt niets willen doen omdat al onze bemoeienissen tot nu toe op weinig uitgelopen zijn. Met als dieptepunt het optreden van Karremans en zijn blauwhelmen in Srebrenica. Het schijnt dat de Nederlandse soldaten daar voor hun ogen zagen gebeuren hoe de Serven kinderen van vrouwen wegrukten. En nadat de moslims waren afgevoerd, vierden onze soldaten feest omdat ze naar huis mochten.

Maar ik wil mij niet opwerpen als degene die het gedrag van die soldaten veroordeelt. Ik heb eerder bedenkingen bij het militaire systeem. Binnen zo’n systeem gedraagt men zich al snel als een klas ‘stoute’ schooljongens. Die jongens zijn niet stout als je ze afzonderlijk spreekt, zij worden dat pas in een groep; al helemaal met een slappe schoolmeester als Karremans.

Vrouwen en kinderen om zeep helpen

En misschien was het maar goed ook dat Karremans zich slap gedroeg, want wat had hij anders moeten doen. Had hij soms in de voetsporen moeten treden van Mladić die het vechten en slopen tot in de uiterste consequentie doorvoerde? Iedereen weet hoeveel doden dit heeft opgeleverd. Het schijnt dat de Serven er van ‘s morgens vroeg tot diep in de middag mee bezig zijn geweest om al die bussen met vrouwen en kinderen om zeep te helpen. Tot ze de blaren van het schieten op hun handen hadden, met af en toe een sigaretje tussendoor.

Alle mislukkingen in het verleden ten spijt is er volgens de gepensioneerde Nederlandse generaal-majoor Patrick Cammaert nog genoeg te doen, maar nu in Afrika: “De VN zit voor missies in Afrika te springen om helikopters. Nederland heeft die capaciteit. Zoals Nederland ook uitstekende special forces heeft, of militaire hospitalen zou kunnen leveren. Het hoeft niet om grote hoeveelheden te gaan. Maar die militairen kunnen helpen in Congo, Ivoorkust, Mali. Somalië. Met als bijkomend voordeel dat je dan als land jouw vlaggetje plant, invloed hebt en weer achter de dijken vandaan komt.”

Ware macho

Heb dan echter wel de ‘guts’ om als ware macho achter die dijken vandaan te komen om je vlaggetje te planten. En dan liever een macho die niet alleen maar toekijkt als anderen voor zijn ogen worden afgeslacht. Laat staan dat hij daarna ook nog eens vrolijk feest viert.