Ik was een
tijd stil. Nu ik weer schrijf is dat een politieke daad volgens de Franse
filosoof Jacques Rancière. Ik onderscheid mij ermee van de dieren. Dieren
schreeuwen en janken van plezier, pijn of uit kwaadheid, terwijl mensen zich
uiten in ideeën. Daarmee laten zij van zich horen en dat is politiek.
Althans, dat
is wat ik leer in de Universiteit van Leiden tijdens de seminar ‘El lugar de
lo político’ (de plaats van het politieke). Na een aantal jaren politiek
bedrijven uit de losse pols vond ik het tijd worden voor een stevige aanpak. ‘Hard
stuff’ is wat ik vond. Af en toe bijna niet te volgen, maar voor de goede
verstaander bijzonder leerzaam, al zou het alleen al zijn om die enkele regels
van Jacques Rancière.
Tegendraadse actie
Politiek is
een tegendraadse actie van een ‘sujet’ met als doel een zekere orde te creëren
die zijn eigen bestaan garandeert, leer ik in les 1. Een jongetje dat tegen
zijn moeder zegt dat hij geen spruitjes lust bedrijft politiek. Of hij daarmee
ook een zekere ‘orde’ creëert waarmee hij zijn bestaan garandeert is de vraag,
maar hij uit zich tegendraads en dat is politiek.
Of het
tegendraads uiten ook werkelijk ergens over moet gaan is en andere vraag. Ik
hoor dat dit lang niet altijd het geval hoeft te zijn en iemand die dat zeer
goed begrepen heeft is Geert Wilders. Volgens Chantal Mouffe (Belgische
politieke filosoof) heeft de liberale politiek van de ratio en de consensus
gefaald en moeten wij er nu een flinke portie passie tegenaan gooien.
Beestachtigheid
Terug naar
Freud dus, in een ‘post-politiek’ tijdperk waarin de verschillen tussen links
en rechts nagenoeg zijn weggevallen. Mouffe pleit voor strijd, al zegt ze er
wel bij dat die strijd door middel van een parlementaire democratie moet worden
‘getemd’. Ik vraag mij af hoe wij het losgooien van alle remmen onder politici
en in de media in de hand houden. Hoe ver willen wij nog opschuiven in de
richting van de beestachtigheid en wie zet daar uiteindelijk een rem op?
Op Facebook
trekt een foto voorbij van de dode Amerikaanse ambassadeur in Libië die op
gruwelijke wijze over de grond wordt voortgesleept. Klopt het beeld en wat is
de bron, vraagt iemand zich af. Hoe worden wij gemanipuleerd en in hoeverre
laten wij onze ‘passie’ de vrije loop? Ik vraag mij af welke politiek ons moet
gaan redden.
De volgende
les gaat over populisme. Wordt vervolgd.
No comments:
Post a Comment