Tuesday, October 01, 2013

Hard Stuff

Ik was een tijd stil. Nu ik weer schrijf is dat een politieke daad volgens de Franse filosoof Jacques Rancière. Ik onderscheid mij ermee van de dieren. Dieren schreeuwen en janken van plezier, pijn of uit kwaadheid, terwijl mensen zich uiten in ideeën. Daarmee laten zij van zich horen en dat is politiek.
Althans, dat is wat ik leer in de Universiteit van Leiden tijdens de seminar ‘El lugar de lo político’ (de plaats van het politieke). Na een aantal jaren politiek bedrijven uit de losse pols vond ik het tijd worden voor een stevige aanpak. ‘Hard stuff’ is wat ik vond. Af en toe bijna niet te volgen, maar voor de goede verstaander bijzonder leerzaam, al zou het alleen al zijn om die enkele regels van Jacques Rancière.
Tegendraadse actie
Politiek is een tegendraadse actie van een ‘sujet’ met als doel een zekere orde te creëren die zijn eigen bestaan garandeert, leer ik in les 1. Een jongetje dat tegen zijn moeder zegt dat hij geen spruitjes lust bedrijft politiek. Of hij daarmee ook een zekere ‘orde’ creëert waarmee hij zijn bestaan garandeert is de vraag, maar hij uit zich tegendraads en dat is politiek.
Of het tegendraads uiten ook werkelijk ergens over moet gaan is en andere vraag. Ik hoor dat dit lang niet altijd het geval hoeft te zijn en iemand die dat zeer goed begrepen heeft is Geert Wilders. Volgens Chantal Mouffe (Belgische politieke filosoof) heeft de liberale politiek van de ratio en de consensus gefaald en moeten wij er nu een flinke portie passie tegenaan gooien.
Beestachtigheid
Terug naar Freud dus, in een ‘post-politiek’ tijdperk waarin de verschillen tussen links en rechts nagenoeg zijn weggevallen. Mouffe pleit voor strijd, al zegt ze er wel bij dat die strijd door middel van een parlementaire democratie moet worden ‘getemd’. Ik vraag mij af hoe wij het losgooien van alle remmen onder politici en in de media in de hand houden. Hoe ver willen wij nog opschuiven in de richting van de beestachtigheid en wie zet daar uiteindelijk een rem op?
Op Facebook trekt een foto voorbij van de dode Amerikaanse ambassadeur in Libië die op gruwelijke wijze over de grond wordt voortgesleept. Klopt het beeld en wat is de bron, vraagt iemand zich af. Hoe worden wij gemanipuleerd en in hoeverre laten wij onze ‘passie’ de vrije loop? Ik vraag mij af welke politiek ons moet gaan redden.
De volgende les gaat over populisme. Wordt vervolgd.
 

No comments: