Multiculti in de klas

door Anita Brus

 

Youssef en Souhayb zitten achter in de klas. Wij hebben het over de invloed van het Arabisch op het Spaans en ik wijs naar Andalusië op de kaart aan de muur van het klaslokaal om uit te leggen waar de Moren Spanje binnentrokken om zich uiteindelijk te verdedigen tegen de reconquista van de christelijke koninkrijkjes in het noorden. Iedereen draait zich om naar de kaart en volgt mijn uitleg over de Moorse Kaliefen die tot aan Toledo kwamen. Daarna gaan wij weer verder met de Spaanse grammatica, maar Youssef en Souhayb blijven omgedraaid zitten kletsen.

Hoe voor de hand ligt het dan om als docent in 4 Havo uit te vallen tegen de kletsers. “Draai je om en let op!”, roep ik bijna. Maar ik bedenk mij op het laatste moment en zeg: “Ik zie dat jullie nog iets te bespreken hebben. Misschien willen we allemaal wel weten waar dat over gaat dus vertel het maar aan de hele klas.” Er volgt een verhaal.

Naar Marokko reizen

“Wij hebben het er over hoe wij naar Marokko reizen”, vertelt Souhayb. “Helemaal langs de kust van Spanje, via Barcelona, Valencia naar Almería waar we oversteken naar Marokko. We gaan namelijk naar het oostelijk deel van Marokko en als we eenmaal met de boot zijn overgestoken moeten we nog uren reizen tot we in ons dorp zijn.”

“En reizen jullie dan ook met zo’n enorme toren op het dak van je auto?”, vraag ik nieuwsgierig. “Nee, zegt Youssef, dat was vroeger. Nu niet meer omdat ons huis af is.”

Klasgenoot Wouter haalt zijn mobieltje tevoorschijn en mobieltjes zijn in de klas niet toegestaan. Maar nog voordat ik kan roepen: “Weg met die mobiel”, houdt hij hem al omhoog en toont ons een foto van zo’n torenhoog beladen auto.

Hollandse boerenkaas

De klas is een en al belangstelling en dat is toch wat alle docenten zouden moeten willen: echte interesse van alle leerlingen, ook al gaat het even niet over de Spaanse grammatica.

Youssef vertelt verder dat ze deze zomer maar met zijn drieën waren omdat hun moeder en zusje met het vliegtuig gingen. Barcelona in om de stad te zien of even stoppen bij een strand voor een frisse duik deden ze niet: “Want we wilden natuurlijk zo snel mogelijk in Marokko zijn.” Niemand lacht of kijkt hiervan op. Ook de in dezelfde klas zittende Hollandse-boerenkaas-leerlingen niet.

Ik geef al heel lang les op een school in Amsterdam-Zuid. Gedurende de jaren heb ik de leerlingenpopulatie zien veranderen. Vroeger hadden wij nogal wat Chinese leerlingen bij ons op school, maar tegenwoordig hebben de Chinezen grotendeels plaats gemaakt voor Marokkaanse leerlingen.

Zij vormen vaak een levendig element in de les en in mijn lessen Spaans zijn ze ronduit enthousiast omdat zij zichzelf herkennen in de taal; veel Spaans lijkt namelijk op het Arabisch. Woorden als almohada (kussen), alcázar (paleis) of almeja (mossel) zijn voor hen een feest der herkenning evenals de flamencomuziek met nogal wat Arabisch klinkende uithalen. Dat maakt hen extra gemotiveerd voor Spaans.

Alle Marokkanen het land uit

Wat verder opvalt is dat de verschillende nationaliteiten in de klas met de grootst mogelijke vanzelfsprekendheid met elkaar omgaan. Natuurlijk zie je op het schoolplein ook groepjes Nederlanders die naar elkaar toetrekken of Marokkanen die elkaar opzoeken. Maar steeds vaker zie ik dat het allemaal door elkaar loopt en dat rechtse ideeën als ‘alle Marokkanen het land uit’ blijkbaar geen vat krijgen op het overgrote deel van onze leerlingen en dat geeft hoop voor de toekomst.

Vroeger waren het de Molukkers of Surinamers die in een fout daglicht stonden en nu zijn het de Marokkanen. Gewoon nog een paar generaties wachten denk ik, en niemand heeft het er meer over. Maar misschien komen dan (opnieuw) de Chinezen.